Wat als iets onvergeeflijk is?

We weten dat het belangrijk is om te vergeven en dat willen we onze cliënten ook heel graag meegeven. Want wanneer je cliënt niet vergeeft, dan blijft hij hangen in boosheid, wrok, bitterheid, teleurstelling… en al die negatieve emoties kosten enorm veel energie! 

Maar wat als je als christencoach nou verhalen hoort, waarvan je weet: menselijkerwijs is dit niet te vergeven? Je kunt vergeving niet door iemands strot duwen, want dan is het niet oprecht. Maar hoe kun je dit dan wel aanpakken?

Benoem naar je cliënt dat vergeving niet het begin, maar een eindstation is

Of, zoals Elzemarij ’t Hart – ook een van onze trainers bij TotalBalance – het mooi verwoordde: ‘het is eigenlijk als een station Utrecht CS, want je bent op een eindpunt, maar van daaruit zijn er weer allerlei nieuwe treinen die je kunt nemen een andere richting op.’ 

Geef de erkenning dat vergeven belangrijk is, maar dat sommige dingen menselijkerwijs niet te vergeven zijn. En waak ervoor dat je je cliënt zegt dat hij diegene nu móet vergeven, terwijl hij/zij nog worstelt met zijn of haar emoties en gevoelens over datgene wat er gebeurd is. Want écht vergeven kun je niet van harte als er nog allerlei emoties naar boven komen. 

Ik (Carianne) heb zo vaak gezien dat cliënten beweerden: ‘Maar ik heb het hem of haar echt vergeven hoor!’, terwijl ze dan met gebalde vuisten in hun schoot zaten of nog steeds emotioneel werden als ze aan die bepaalde gebeurtenissen dachten. Dat is niet vergeven, dat is om het probleem heen lopen. Jij blijft worstelen met die ander, terwijl die ander het misschien allang vergeten is, of het niet belangrijk vindt wat hij of zij jou heeft aangedaan.

Dus: zorg ervoor dat je cliënt eerst zijn of haar eigen gevoelens en emoties serieus neemt én daarmee aan de slag gaat. En besef ook: soms moet iemand wel honderd keer vergeving uitspreken, voordat er echt rust komt…

Weet ook: God ziet het hart aan

Toen ik ooit één van de boeken las van Corrie ten Boom, raakte het me dat ze jaren na haar gevangenschap in de Tweede Wereld Oorlog oog in oog kwam te staan met de gevangenisbewaker die haar zus zoveel pijn had gedaan. En hij vroeg, met uitgestrekte hand, om vergeving, nadat zij net een lezing over vergeving had gehouden… 

Ze was zich er waarschijnlijk helemaal niet bewust van geweest dat ze hem nooit echt vergeven had. Maar nu moest ze er wat mee doen. En ze worstelde hierover met God: ‘God, ik wíl wel vergeven, want ik weet dat het belangrijk is, maar ik kán het niet!’ En vervolgens: ‘Als U wilt dat ik hem vergeef, zal U mij die vergeving moeten geven. Ik krijg mijn hand wel omhoog, maar de rest moet U doen.’ 

Ze bracht haar hand omhoog (dat was een wilsbesluit). En het wonderlijke was dat, op het moment dat ze elkaar de hand schudden, Corrie echt een stroom van vergeving en liefde door haar lichaam voelde gaan, waardoor het mogelijk was om te vergeven. 

God is een vergevend God. En Hij ziet ons hart aan: of je bereíd bent om te vergeven, is veel belangrijker dan of je het ook kunt of niet. Want Hij vraagt niet van je om het te kunnen, maar wel om het te wíllen. En Hij kan alles vergeven, ook al zijn sommige dingen menselijkerwijs niet te vergeven. Benoem dit ook aan je cliënt: ‘verwacht het niet van jezelf, verwacht het van Hem! En besef dat je eigenlijk vergeving schenkt aan de ander, om zélf vrij te komen van die venijnige worstelingen.’

Zegen de ander

Hoe moeilijk ook: leer je cliënt bidden voor degene die hem of haar gekwetst heeft, zodat zijn of haar hart verzacht wordt en zodat de Heilige Geest ruimte kan maken om lief te hebben. Niet omdat die ander dat verdient, maar omdat God het in ons hart wil geven dat we ‘onze vijanden liefhebben’. Niet makkelijk, maar met Gods liefde en vergeving is niets onmogelijk!

Misschien is het mogelijk om de woorden van Paulus te delen met je cliënt: ‘Neem geen wraak, geliefde broeders en zusters, maar laat God uw wreker zijn, want er staat geschreven dat de Heer zegt: ‘Het is aan Mij om wraak te nemen, Ik zal vergelden.’ Maar: ‘als uw vijand honger heeft, geef hem dan te eten, als hij dorst heeft, geef hem dan te drinken. Dan stapelt u gloeiende kolen op zijn hoofd’. En: ‘Laat u niet overwinnen door het kwade, maar overwin het kwade door het goede’ (Romeinen 12:19-21).