Vergeven is de start van
liefde voor de ander

Heb jij regelmatig onzekere cliënten in je praktijk? Veel coaches geven aan dat dit één van de belangrijkste ‘problemen’ is waar cliënten mee komen. We kunnen ons immers allemaal wel eens onzeker voelen in bepaalde situaties en op zich hoort dat ook wel bij ons leven en hoeft het niet altijd erg te zijn. Sommige mensen, echter, voelen zich niet ‘af en toe’ onzeker maar (bijna) altijd – in ieder geval in bepaalde situaties. Dan is het wel nodig iets aan je onzekerheid te gaan doen, want als we in overgave aan God leven hoeven we niet onzeker te zijn. Vergeven kan een medicijn zijn.

Onzekerheid is in feite ‘twijfelen aan jezelf’. Je bent niet helemaal zeker dat jij iets kunt, je bent niet helemaal zeker dat jij écht aardig bent, mooi bent, oké bent, goed genoeg bent, et cetera. Ergens is onzekerheid ook wel bijbels als je kijkt vanuit het perspectief dat wij zelf niet zoveel goeds doen. Paulus schrijft het al: het goede dat ik wil, dat doe ik niet. En in Efeze 2 lezen we ook dat het niet ‘onze werken’ zijn die ons redden, maar Gods genade. Vanuit dat perspectief klopt een mate van twijfelen aan ons menselijke kunnen wel. Tegelijk leert de Bijbel ons dat Jezus voor onze zonden is gestorven, dat wij dus genade van God ontvangen en we in overgave aan Hem mogen leven.

Als we dat doen dan werkt Gods Geest door ons heen en hoeven we niet te twijfelen aan wat we doen of zijn.

Onzeker door elastieken uit het verleden

Toch zijn er veel christenen die nog altijd onzeker zijn. Wij zien, in onze coachpraktijken, dat dit komt doordat cliënten nog teruggetrokken worden door hun verleden. Het is alsof er nog elastieken tussen hen en het verleden gespannen zijn. Bij tijd en wijle trekt dat verleden aan het elastiek en wordt iemand teruggeworpen in de tijd. Vaak niet eens bewust.

Cliënten hebben in hun verleden dingen gemist en misschien hebben mensen hen zelfs daadwerkelijk pijn gedaan. Dat kan maar zo getriggerd worden op een later moment in hun leven en ze kunnen van zulke ervaringen in hun jeugd ook onzeker worden.

Als cliënten zo onzeker blijven en de elastieken van het verleden maar aan hen blijven trekken, dan gaan zij merken dat ze ook niet in volledig vertrouwen op God kunnen leren leven. Ze maken zich zorgen, ze twijfelen aan zichzelf en ze voelen misschien zelfs wel angst op bepaalde momenten.

Daarom is het zo belangrijk dat jij, als coach, met hen aan de slag gaat om het verleden te verwerken, want God wil dat we allemaal zelfverzekerd in Hem ons leven leiden.

Niet zelfverzekerd in jezelf, maar in Hem! Jij hoeft niet te twijfelen aan je ‘zijn’ of je ‘handelen’, omdat je weet dat de Heilige Geest jou leidt.

tekst gaat onder afbeelding verder…

Begeleiding bij onzekerheid

Je kunt dus minder onzeker worden als jij je verleden kunt verwerken, zodat je meer in overgave aan God kunt leven. Maar hoe begeleid jij jouw cliënten dan precies om hun verleden te verwerken?

TotalBalance coaches gebruiken daarbij de TotalBalance methode waar een deel van de methodiek bestaat uit het onderzoeken en verwerken van het verleden. Met behulp van een aantal heel effectieve werkvormen ontdekken cliënten hoe zij geworden zijn wie ze nu zijn. Dat zijn ontzettend bijzondere processen en het geeft zoveel ontspanning en vrede aan cliënten als ze erdoor heen zijn!

Vergeving als fundament

Een belangrijk onderdeel van het verwerken van je verleden is vergeven. Het is tegelijk ook een heel moeilijk onderdeel voor veel mensen. Hoe kun je mensen vergeven die je pijn hebben gedaan? Hoe kun je het grote gebod van God, om je naaste lief te hebben als jezelf, uitvoeren als je diep gekwetst bent?

Belangrijk is om je cliënten eerst te bemoedigen dat ze boos mogen zijn en dat ze al die nare gevoelens van eenzaamheid, gekwetstheid, machteloosheid, ongemak, pijn, verdriet, schaamte, etc. mogen aankijken. Het is belangrijk er doorheen te gaan in plaats van ze weg te stoppen en jij als coach zult naast hen staan om er voor hen te zijn in dat proces. Die bemoediging hebben cliënten vaak nodig, want het is ook spannend en moeilijk om boos te zijn als het gaat om, bijvoorbeeld, je ouders of andere dierbare naasten. Om te kunnen vergeven is boosheid erkennen echter wel de eerste stap die nodig is.

Emoties verwerken

Je kunt echter niet vergeven zolang je jouw emoties wegstopt. Het is alsof je al je emoties in een potje stopt en het deksel sluit. Maar die emoties borrelen in de pot die jij in je hart bewaard. En zolang het borrelt kan er altijd een moment komen dat de deksel open knalt (de druk wordt dan te hoog) en de emoties te hard bij jou binnenkomen, waarna jij het zo snel mogelijk weer onderdrukt en in het potje terug stopt.

Verdriet kan kokend water worden waarin je verdrinkt. En boosheid kan als opborrelend schuim je hart verstikken.

(zoals schuimalg op de zee door de wind omhoog kan borrelen
en verstikkend kan werken)

Dit is een metafoor die jij ook aan jouw cliënten kunt vertellen om het proces van ‘boosheid’ beter uit te leggen. Voorbeelden en metaforen helpen om dingen duidelijker te krijgen en meer grijpbaar. Als mensen het gevoel hebben dat ze wat meer ‘grip’ hebben, wordt het gemakkelijker om het proces aan te gaan en te gaan vergeven. Zeker het proces van het aangaan en doorvoelen van emoties. Moedig je cliënt aan om dat proces aan te gaan.

Er wordt wel gezegd: huil een zee van tranen, zodat je hart niet verdrinkt. En daarnaast kun je zeggen: scheld een brief vol woorden (die je nooit verstuurd), zodat je hart niet stikt.

God geeft het

Nadat je cliënt emoties heeft doorvoelt en ruimte heeft gegeven aan die emoties, kan er ruimte ontstaan voor vergeven. In de TotalBalance opleiding vertellen we vaak het verhaal van Corrie ten Boom die na de tweede wereldoorlog, waarin haar zusje stierf in een concentratiekamp, na een lezing een Duitser voor zich kreeg die vroeg of zij hem, namens al zijn slachtoffers, wilde vergeven. Zij herkende een kampbewaker in hem en zij wist ook dat ze hem niet kon vergeven. Niet zelf! Dus bad zij tot God en gaf bij God aan dat ze wel haar hand kon uitsteken, maar dat God dan de vergeving moest geven, omdat zij het niet zelf kon. Ze stak haar hand uit en op het moment dat de man haar hand vastpakte voelde ze hoe Gods liefde door haar heen stroomde en ze kon uitspreken dat ze hem vergaf. Dat was Gods kracht en zeker niet haar eigen verdienste.

Eindpunt én Startpunt

Ook de volgende metafoor kan helpend zijn als het hierover gaat: Vergeven kan het einde betekenen aan je reis vol wrok, haat, boosheid, somberheid en frustratie. Je verlaat de trein van de haat en komt op een groot station terecht dat een knooppunt is. Vergeving is een soort ‘Utrecht Centraal’ van je geestelijke leven. Je kunt er overstappen op heel veel verschillende bestemmingen en je kunt daar dan ook de trein nemen van de liefde.

Voor je haat is vergeving dus het eindstation – het eindpunt van de trein. En voor de liefde is vergeven het startpunt van het vervolg van jouw reis.

Als je cliënt kan vergeven heeft hij in ieder geval een deel van het verleden verwerkt. Er is vaak nog wel meer nodig en daar besteden we dan ook aandacht aan tijdens de opleidingen en trainingen. Voor nu is het belangrijk om samen met je cliënt te kijken hoe hij zijn emoties kan onderkennen en daar ruimte voor kan maken. En daarnaast mag je cliënt zijn boosheid, wrok en haat aan God voorleggen.

Naar een leven in overgave

Ik denk dat dit een heel belangrijk proces is, omdat het nodig is voor een leven in overgave aan God. Het gaat je zoveel vrede en vrijheid geven!

Als je een niet-christelijke cliënt hebt, is vergeven misschien wel een onmogelijk proces voor hem, maar jij kunt wel namens hem bidden of God hem vergeving wil schenken. Misschien doe je dat voor en na het gesprek met je cliënt. Vertel wel open en eerlijk dat jij voor jouw cliënt bidt, ook al staat hij niet open voor gebed samen met elkaar tijdens het gesprek.

Hoe begeleid jij mensen die onzeker zijn op dit moment? Heb jij interessante en effectieve werkvormen die je wilt delen met je collega’s? Schrijf dan hieronder, bij de reacties, jouw tip!

Heel veel zegen,

Elzemarij ’t Hart
TotalBalance Seniorcoach,
trainer en supervisor

Ik begeleid mensen naar een waardevol en ontspannen leven, wat er ook gebeurt. Doordat ze in contact komen met zichzelf en wat hen drijft, krijgen ze zelfkennis, doorbreken ze patronen en ontwikkelen ze daadkracht en vertrouwen om passende keuzes te maken.