Weet je wat stressvol is? Pleasen!
‘Ja’ zeggen terwijl je ‘nee’ bedoelt

Ik weet nog zó goed hoe het voelde. Ik had dolgraag theologie willen studeren, maar niet op universitair niveau. Ik mocht van mijn vader niet naar de HBO, want ‘ik had niet voor niets gymnasium gedaan’ en dus ging ik pleasen en gaf ik me op voor bedrijfskunde in Rotterdam. Als vijfjarige had ik namelijk al een sterke visie: ik wilde een man, vier kinderen en een eigen bedrijf. Dus nou ja, met bedrijfskunde zou dat wel moeten kunnen toch?

Al in de eerste week wist ik dat ik verkeerd had gekozen. Het ging voor mijn gevoel alleen maar over multinationals en niet over het beginnen van een eigen bedrijf. De studie was voor mij veel te vaag en te technisch. Ik vond het echt verschrikkelijk en was er echt helemaal niet op mijn plek. Oh, waarom had ik naar mijn vader geluisterd en niet naar God…?

Één antwoord: ik was een grote pleaser! Ik deed alles waarvan ik dacht dat anderen het van mij verwachtten en ik deed vooral heel veel om anderen te behagen, terwijl het compleet ten koste ging van mijzelf.

Herkenbaar voor je? Doe jij ook dingen die je eigenlijk niet wil? Hoor je jezelf met regelmaat ‘ja’ zeggen, terwijl je eigenlijk ‘NEE’ bedoelt? Voel je de stress die door je lijf giert omdat je weer eens iets moet doen wat je eigenlijk helemaal niet wilt doen, puur omdat je beloofd hebt om het te doen? Omdat je geen nee durfde zeggen? Omdat je de ander niet wilde teleurstellen…?

Pleasen geeft stress

Je wilt het zo graag goed doen. Je wilt echt al die dingen voor andere mensen doen waar zij blij van worden, maar waarom geeft het dan zoveel stress? En wat maakt dat je het zo moeilijk vindt om te kiezen voor die dingen die jij graag zou willen doen?

Hoe hard het ook klinkt: besef dat pleasen eigenlijk een vorm van liegen is. Want je zegt ja, maar je bedoelt nee. En liegen geeft stress. Pleasen geeft ook stress omdat je hart en je hoofd in tegenspraak zijn met elkaar. Als je naar je hart zou luisteren, zou je weten dat je nee had moeten zeggen. Maar je hoofd zei ja. Waarom? Uit angst.

En stress is een vorm van angst. Angst voor afwijzing. Angst om iemand anders tekort te doen. Angst dat je niet genoeg doet of dat je het niet goed genoeg doet. Welke angst ervaar jij? Ik weet nu achteraf dat ik bedrijfskunde ging studeren, omdat ik mijn vader niet teleur wilde stellen. Maar ook mijn leraren van de middelbare school hadden hoge verwachtingen van mij, dus tja, ik wilde ook aan hun verwachtingen voldoen.

Ik was denk ik ook bang om afgewezen te worden. Angst dat ik het niet goed genoeg deed. Ik wist in mijn hart wel dat ik andere keuzes wilde maken, maar ik dacht er verder niet over na. Ik deed gewoon waarvan ik dacht dat ik het moest doen, ongeacht wat ik er zelf van vond.

Maar wat betekent het als je blijft pleasen?

Zeker door het schrijven van het boek ‘Nee is oké’, wat ik samen met Michelle van Dusseldorp schreef, werd mij duidelijk hoe slecht het voor een mens is om te pleasen. Hoe je steeds verder afdwaalt van je eigen hart en na een tijd niet eens meer weet wie je nou eigenlijk zelf bent en wat jij zelf graag doet. De stress van het pleasen had bij mij geresulteerd in een chronische vermoeidheid, die bijna mijn hele studententijd duurde. Het ging pas over toen ik erkende dat ik de ene keuze na de andere keuze had gemaakt die eigenlijk helemaal niet bij mij paste, maar waarin ik me had aangepast aan iemand of aan meerdere mensen uit mijn omgeving.

Ik ben ongelofelijk dankbaar dat God me door die crisis heen de TotalBalance Methode gaf, waardoor ik stapje voor stapje uit dat pleasen kwam. Eerst moest ik er bewust van worden. Toen moest ik het erkennen dat ik pleaste en dat dit ten koste ging van mijzelf. Ik had het nodig om de pijn en het verdriet (zoals het pesten op de basisschool en de invloed die het slechte huwelijk van mijn ouders op mij had gehad) uit mijn verleden op te ruimen. En vervolgens moest ik mezelf ruimte geven om opnieuw te leren luisteren naar de dromen in mijn hart die ik ooit had gehad. Wie was ik nou eigenlijk? En waar werd IK blij van?

In eerste instantie besefte ik niet dat ik aan het pleasen was en had ik ook niet door hoeveel stress het me gaf om altijd mijn eigen hart maar te negeren. Ik praatte het goed door te zeggen dat het belangrijk was wat ik deed. Maar de waarheid was: ik deed het uit plicht en niet uit liefde. En God wil dat we alles wat we doen uit liefde doen… dus ik was echt verkeerd bezig!

Herken je het pleasen in jouw leven?

Het is echt cruciaal dat, als jij het pleasen ook herkent in je leven, je er vanaf komt. Waarom?
Ten eerste omdat je jezelf voorliegt.
Ten tweede omdat je ook eigenlijk niet eerlijk bent naar de ander toe.
En ten derde omdat het je je eigen hart kost als je ermee door blijft gaan. Je bent dan niet echt jezelf en de ander kan niet van je op aan.

Moet je dan maar nooit meer iets voor een ander doen? Natuurlijk wel! Het is JUIST belangrijk dat we goede dingen voor een ander doen. Maar het is wel cruciaal dat we het uit liefde doen. En wat ik zo kostbaar vind, is dat ik door het schrijven van ‘Nee is oké’, ontdekte dat je vanuit zes verschillende motieven op een negatieve manier kunt pleasen, waarbij het ten koste gaat van jezelf, maar dat er ook één manier is die positief is: het zelfbewust pleasen. Oftewel dat jij dingen voor een ander doet, wat je ook echt wel wat mag kosten. Maar wat niet ten koste gaat van jezelf, omdat je er bewust en uit liefde voor kiest om dit te doen voor diegene.

tekst gaat onder afbeelding verder…

Hoe kun je stoppen met pleasen?

In het boek ‘Nee is oké’ beschrijven we heel uitgebreid acht stappen die je kunt zetten om van het negatieve pleasen af te komen. Ik benoem ze hier even kort, namelijk:

Stap 1: Neem afstand

Stap 2: Richt je aandacht op God

Stap 3: Denk na over de bron van je triggers

Stap 4: Vind en voel je eigen diepste innerlijk

Stap 5: Zoek steun bij anderen

Stap 6: Maak een actieplan

Stap 7: Breng je leerproces in gebed bij God

Stap 8: Zet de eerste stap

Het belangrijkste voor nu is: neem eens rustig de tijd om je leven te ‘onderzoeken’ en te ontdekken in hoeverre jouw ja’s ook echt ja betekenen. Doe je wat je doet uit liefde? Doe je het omdat je er zelf ook blij van wordt? Of doe je het uit plicht of omdat je eigenlijk bang bent om nee te zeggen?

Er zijn mensen die door middel van het boek ‘Nee is oké’ zelf van het pleasen af zijn gekomen. Maar voor veel mensen geldt dat ze het lastig vinden om er zelf mee aan de slag te gaan, omdat we vaak zo onbewust pleasen. Ik heb zelf coachgesprekken gehad met iemand die mij hielp om mijzelf (terug) te ontdekken en om grenzen te stellen. Dat was ongelofelijk heilzaam. Ik had het nooit in mijn eentje gered. In een eerder blog schreven we ook al over het ‘begeleiden bij pleasegedrag’.

Wil jij ook graag hulp bij het ontdekken van jouw pleasegedrag? Wil je weten welke ‘type pleasers’ er zijn en hoe je van het negatieve pleasen af kunt komen? Neem contact op met één van onze TotalBalance Seniorcoaches. Zij kunnen je op dit gebied goed verder helpen.

Wat als je nooit meer zou pleasen?

Nooit meer pleasen betekent:

• Echt eerlijk zijn, zowel naar jezelf toe als naar de ander toe.
• Weten wie je bent, wat je graag wilt en kunt en dat ook doen, in plaats van al je energie verliezen aan taken die helemaal niet bij je passen (en die God ook niet van je vraagt!)
• Rust, ruimte en vrede in je hart. De stress verdwijnt, omdat je hart en je hoofd op één lijn zitten.
• De onderdrukte boosheid en frustratie verdwijnen en je komt lekker in je vel te zitten.
• Je krijgt enorm veel vreugde en energie, juist omdat je bezig bent met die taken waar je wel echt blij van wordt!

En het belangrijkste is eigenlijk: je kunt weer veel beter Gods stem verstaan in je hart, omdat je hart in de waarheid leeft in plaats van in de (onbewuste) leugen. En dit gun ik jou ook!

Ben jij ook een ‘pleaser’? Vertel ons eens, via een bericht onderaan deze pagina. Op welke momenten heb jij de neiging om te pleasen en ten opzichte van wie? En deel wat jij je naar aanleiding van dit artikel voorneemt om te gaan doen. Wat is jouw volgende stap? We zijn ontzettend benieuwd naar je verhaal!

‘U ziet hoe geloof en handelen daar hand in hand gaan, en hoe het geloof ten volle verwezenlijkt wordt in daden.’ (Jakobus 2:22) Dus Gods zegen gewenst in het zetten van jouw volgende stap!

Heel veel zegen,

Carianne Ros
Oprichter en eigenaar TotalBalance
Christencoach, spreker en trainer

Het is mijn persoonlijke missie om vanuit Gods liefde anderen in hun kracht te zetten, zodat Gods liefde zich als een oliedruppel zal verspreiden. Vanaf 2001 ben ik dan ook trainer, coach en christentherapeut en heb ik – door Gods zegen- honderden mensen verder geholpen.